Zagadnienie obróbki surowca bursztynowego w epoce kamienia było omawiane już w 1982 przez Marka Jagodzińskiego (Jagodziński 1982)i w 1983 roku, przez Ryszarda Feliksa Mazurowskiego na podstawie materiałów archeologicznych (Mazurowski 1983, s. 92-95; 1984, s. 5-60; 1999, s. 121-129). Jak dotychczas są to najpełniejsze publikacje dotycząca technik i technologii obróbki bursztynu w epoce kamienia. Niektóre niejasności wynikające z niedostatku źródeł należało sprawdzić doświadczalnie.

Aby odtworzyć narzędzia, technologię oraz techniki produkcji ozdób bursztynowych sięgamy po dwa rodzaje źródeł: pierwsze stanowią archeologiczne znaleziska narzędzi i ślady ich użycia na materiale bursztynowym; drugie to źródła etnograficzne1.
Według nich najpierw sortowano surowiec bursztynowy, biorąc pod uwagę jego przydatność (kruchość). Do obróbki nie wykorzystywano bursztynu kruchego i silnie zanieczyszczonego, a także spękanego lub silnie porowatego. Po tej segregacji pozostawał tylko bursztyn twardy i czysty (Łosiński, Tabaczyńska 1959, s. 108). Kolejnym krokiem było uporządkowanie surowca ze względu na wielkość, kształt bryłek (Jagodziński 1982, s. 11). Barwa i przejrzystość jantaru też miała wpływ na wybór surowca, zależało to od zapotrzebowania.
Przy produkcji ozdób, szczególnie zawieszek czy figurek przeważnie wykorzystywano naturalne formy surowca bursztynowego (Łosiński, Tabaczyńska 1959, s. 108; Chętnik 1973, s. 193). Często wykorzystywano bryłki z naturalnymi otworami (tzw. nadziaki), które niekiedy trochę rozwiercano (Chętnik 1973, s. 193)....

Kliknij i pobierz cały artykuł